pedagogika

Lukas

Temat referatu-pedagogika egzystencjalna
Sorki za wszystkie literówki(to z pośpiechu przy pisaniu)javascript:emoticon('

')
Embarassed

1. Geneza egzystencjalizmu
Według Franciszka Sawickiego filozofia egzystencajalizmu występuje już w czasach dawniejszych natomiast według Jana Legowicza egzystencjalizm to nurt ściśle związany z współczesnością. Najbardziej bliskie prawdy jest rozwiązanie Adama Schaffa, który stwierdził, że istota problemy leży w starej tradycji dwu odmiennych koncepcji filozoficznych. Pierwsza z nich wywodzi się ze szkoły jońskiej. Jej przedstawiciele szukali odpowiedzi na pytanie o początek i naturę świata i najogólniejsze zasady nim rządzące. Druga koncepcja pochodząca od Sokratesa dotyczy rozmyślań nad życiem człowieka, nad losem ludzkim i właściwym postępowaniem jednostki w stosunku do siebie i innych. Oba ujęcia filozofii stanowią dwa główne nurty w historii filozofii. Egzystencjalizm należy do drugiego wątku, wiec jego rodowód jest bardzo dawny. Schaff zwraca uwagę także na to, że egzystencjalizm rozwinął się we współczesności. Rozkwit ten wywołany został przyczynami epoki- natury politycznej, społecznej i kulturalnej.

2. Tendencje w egzystencjalizmie

Tendencja agnostyczna- ateistyczna

Agnostycyzm to pogląd, według którego nigdy nikomu nie uda się dowieść istnienia Boga, ale nie ma też możliwości dowiedzenia, że Boga nie ma.

Ateizm - to światopogląd przeciwny teizmowi, odrzucający wiarę w istnienie bogów. Do ateistów zalicza się zarówno ludzi odrzucających wiarę w bogów jak i zaprzeczających ich istnieniu.

Martin Heidegger (1889-1976)

Koncepcja człowieka - Heidegger zwraca uwagę na trzy momenty ludzkiego istnienia: absurda1ne wynurzenie człowieka z nicości i rzucenie w świat, wyrwanie ku przyszłości, upadek.

Człowiek wobec świata - dla człowieka nie ma innej możliwości jak być w świecie i człowiek jako jednostka żyje wśród tłumu, który narzuca mu bezosobowe i konwencjonalne formy postępowania. Gdy indywiduum ludzkie jest zagrożone chroni się w tłum przed którym ucieka. W tłumie człowiek czuje się pewniej. Heidegger rozróżnia 3 niebezpieczeństwa czyhające na jednostkę ze strony społeczności:

- gadatliwość (ludzie mówią nie dbając o właściwy sens słów)

- ciekawość (chodzi o sensacyjne wiadomości a nie dogłębne poznanie rzeczy)

- dwuznaczność (brak szczerości przy zachowaniu pozorów)

Aby nie zginąć w pospolitości człowiek posiada sumienie, które ma na celu jego dobro.

Człowiek wobec Boga - Tatarkiewicz i Sawicki twierdzą, że filozofia Heideggera jest ateistyczna natomiast według Lelonga nie należy uważać jej za ateistyczną dlatego też należy określać tą postawę mianem agnostycyzmu otwartego.

Jean - Paul Sartre (1905-1980)

Koncepcja człowieka i problem Boga - według Sartre Bóg nie istnieje w związku z tym człowiek jest nie tylko wolny ale i posiada wolność absolutną ponieważ jeżeli założymy, że Bóg istnieje to my nie jesteśmy wolni- jesteśmy wytworem Boga.

Człowiek wobec świata - Sartre'a sądzi, że nie możliwa jest harmonia z przyrodą, ponieważ jest ona dla nas zagrożeniem.

Albert Camus (1913- 1960)

Koncepcja człowieka i jego stosunek wobec świata -Camus ujmuje człowieka w dwie kategorie: absurdu i buntu. Pierwsza z tych kategorii uchodzi naszej uwadze wobec codzienności życia ludzkiego. Dopiero wskutek ważnego wydarzenia odkrywamy absurd świata, uświadamiamy sobie jak ludzie nawet ci których kochamy są dla nas obcy. W związku z tym nie potrafimy podporządkować się ogólnym normom, przepisom i ideałom, ponieważ tracą one sens wobec powszechnej absurdalności, a człowiek zawsze czuje się nie winny.

Człowiek wobec Boga - Camus nie potrafi pogodzić istnienia boga z istnieniem człowieka
ale nie podaje też argumentów za ateizmem. Nie wierzy w Boga, ale twierdzi ze nie jest ateista

Tendencja Teistyczna

Karl Jaspers (1883- 1969)

Koncepcja człowieka i jego stosunek wobec świata - Jaspers bada ludzką egzystencję. Twierdzi, że filozofia ma pomóc w stawaniu się sobą. Nie można jej uważać jedynie za refleksje- ma bowiem prowadzić do decyzji egzystencjalnej. Jaspers twierdzi, ze światopogląd nie jest wiedzą, ale wiara zaś nie jest wolna od domieszki nie wiary. Egzystencja ludzka jest nieuchwytna, pokazuje się tylko w sytuacjach granicznych (śmierć, cierpienie) i przejawia się głosem sumienia, decyzją, lękiem egzystencjalnym.

Człowiek wobec Boga - człowiek rozwija się w czasie, ale tkwi w wieczności. Po śmierci egzystencja ludzka może uczestniczyć w życiu wiecznym. Według Jaspera śmierć jest dopełnieniem życia.

Martin Buber (1878- 1965)

Koncepcja człowieka –twierdzi, że istota ludzka nie jest bytem zwróconym do siebie lecz do innych -bez powiązania z innym nie jest w ogóle człowiekiem. Bubre oryginalnie ujmuje różnicę między indywidualnością a osobą. Indywidualność to to, co odróżnia nas od innych, natomiast pojecie osoba -mieści w sobie to dzięki czemu wchodzimy w relację z innymi.

Człowiek wobec świata - Buber podkreśla przeciwstawność słów : „to” i „ty”. Pierwsze z nich oznacza rzeczy, drugie zaś nadaje mu ludzki wymiar. Prawdziwe życie zaczyna się od odkrycia „ty” co prowadzi do odkrycia autentycznego ja .Najbardziej zasadniczą postawą wobec świata jest dialog. Jedynie dzięki niemu może dojść do poznania i spotkania innych czego uwiecznieniem staje się wspólnota miłości.

Człowiek wobec Boga -relacja z Bogiem nie polega na ucieczce od rzeczywistości. Spotkanie z nim ma być relacją doskonałą, nie może zatem wykluczać świata - powinno go objąć, aby stał się "nowym mieszkaniem dla ludzi"

Gabriel Marcel (1889- 1973)

Koncepcja człowieka - człowieka niszczy to, że ma on chęć posiadania na niekorzyść istnienia. Posiadanie ogranicza człowieka- jest zdegradowaniem istnienia, rodzi jałowość i pustkę. Zamiast dążenia do posiadania czegoś musimy dokonać przejścia od posiadania do istnienia .Odbywa się to dzięki miłości i twórczości. Człowiek jest pielgrzymem który nie został rzucony w świat i nie musi przyjmować jego absurdalności.

Człowiek wobec świata – wspólnym błędem idealizmu i materializmu jest zaprzeczenie wcielenia. Człowiek może manipulować swoim ciałem, które jest dla niego punktem oparcia. Za pośrednictwem ciała człowiek może się kontaktować z całym światem. Człowiek dzięi swemu ciału został usytuowany w pewnym miejscu i nie może istnieć inaczej jak tu i teraz. Z tego powodu okazuje on gotowość do nawiązywania łączności z innymi.

Człowiek wobec Boga – Marcel sądzi, że nie ma prawdziwej miłości człowieka jak w Bogu i przez Boga. Caritas ( pewien rodzaj miłości) polega na takim traktowaniu innych, jakgdyby stanął przed nami sam Chrystus. Zamykanie się w sobie prowadzi do oddalania się od Boga. Wszyscy ludzie, którzy kochają bliźnich i są im wierni uznają istnienie Boga.

3. Podstawy pedagogiki egzystencjalnej
Natura człowieka rozpatrywana jest w kontekście egzystencjalizmu, która nie wyraża się poprzez istotę jego bytu a przez zmienność i specyfikę. Ściśle z pojęciem egzystencjalizmu wiąże rozdarcie człowieka między skończonością życia, a nieskończonością transcendencji(przekraczanie czegoś). Człowiek dostrzega swoja wolność, opisuje świat w sposób subiektywny i uważa, że taki opis jest w pełni autentyczny. Filozofia egzystencjalna zakłada, że nie można do końca poznać człowieka ani samego siebie. Wielu myślicieli łączy ze sobą dwa pojęcia w jedną całość – egzystencjalizm i personalizm, które wyodrębniają człowieka jako pojedynczą jednostkę z całej zbiorowości. Pojęcia te różnią się jednak od siebie.
Personalizm
Uważa byt człowieka za niezmienny stały dopatruje się w nim elementów optymistycznych.
Egzystencjalizm
Kładzie nacisk na zmienność natury ludzkiej, która zmienia się przez jakieś wydarzenia mające miejsce w życiu człowieka. Egzystencjalizm-widzi człowieka w barwach pesymistycznych. Zasadniczą różnicą jest jednak to, że egzystencjalizm odrzuca substancjonalność czyli wszystko to co tworzy osoba ludzka i co jest fundamentem dla personalizmu.
Cechą egzystencjonalizmu jest przede wszystkim
- „PRZEKAZANIE SAMEGO SIEBIE” - transcendencja
- indywidualność osób
- konkretne miejsce w świecie
- zdolność człowieka do nawiązania z kimś dialogu
- w pełni akceptuje wolność swoją i drugiej osoby

Wyliczone cechy można ograniczyć do trzech :

- autentyczność ponieważ wiąże się ona z urzeczywistnieniem jedynej niepowtarzalnej egzystencji w całym wachlarzu jej zmiennych możliwość

- zaangażowanie, które wynika z właściwego odkrycia swego konkretnego usytuowania z jego trudnościami, konfliktami, całym tragizmem

-dialogowość opierająca się w gruncie rzeczy na uznaniu wolności zarówno własnej jak innych

4.Egzystencjalne kategorie pedagogiczne

Dialog
Jeśli chodzi o dialog można w nim wyróżnić trzy etapy:
-pierwszy z nich to metoda dialogu czyli to jak odnosimy się do drugiej osoby podczas rozmowy, czy chcemy nawiązać kontakt czy nie. Proces dialogu zachodzi wtedy, gdy chociaż jeden z elementów zawartych w metodzie został uwzględniony. Postawa dialogu mówi zaś o tym w jakim stopniu otwieramy się na drugiego człowieka dotyczy on różnych środowisk nie tylko dorosłych czy dzieci, dialog pomiędzy ludźmi innych narodowości. Dialog jest zatem postawą otwarcia się na innego człowieka. Człowiek w dialogu może skupiać się na dochodzeniu do wspólnej prawdy, dążeniu współwolności z otoczeniem i całkowite angażowanie swej osoby w dialog.
Istnieje koncepcja w rozumieniu dialogu oparta na myśli dwóch filozofów Bubera i Levinasema. Pierwszy z nich zakłada, że obie osoby w kontekście dialogu są sobie równe, jednak Levinas zakłada natomiast, że jedna z osób dialogu jest wyższa ta druga zaś jest jej sługą. Niewątpliwie obie te koncepcje nawzajem się uzupełniają, bowiem nauczyciele uczą się od swoich uczniów, jednak nie można powiedzieć, że nauczyciel staje się sługą swojego ucznia. Nauczyciel stoi bowiem pod pewnym względem wyżej od ucznia natomiast z drugiej strony ma być gotowy do jego dyspozycji, jest jego sługą.

Autentyczność
Może być rozpatrywana w kontekście czegoś negatywnego, wówczas będziemy mówić o alienacji- czyli wyobcowaniu. Na alienacje ma wpływ opinia, która podlega najnowszym modom i trendom, codzienna rutyna, pogoń za pieniądzem, to że stajemy się niewolnikami swojej pracy .
Autentyczność, która wyraża się poprzez świadome i samodzielne życie łączy się z egzystencjalizmem, gdy dotyka wnętrza człowieka. Czyny i podjęte przez nas kroki są zgodne z wewnętrznym przeczuciem. Autentyczność jednak nie jest żądna wartości jak np. szczerość czy prawdziwość gdyż stanowi ich odpowiedź.

Miłego wkuwania!
javascript:emoticon('

')
Very Happy

klex44

oj dzieki na pewno sie przyda !!!

annn · Gość

Tak wiem, ten temat był dawno, dawno temu ale nie chciałam zakładać nowego Cool

może ktoś potrafiłby mi pomóc? Mianowicie nie moge sobie poradzić ze znalezieniem informacji na temat: życie osobowe człowieka, zaangażowanie się jako forma funkcjonowania człowieka, zaangażowanie społeczne człowieka. Z góry dziękuję za pomoc! Very Happy

Emu · Gość

A źródła to gdzie? Wink

Ładnie to tak bez źródeł?